İran kedisi fars kedisi olarak bilinir ve tatlı, sevimli, yumuşak bir yüz ifadesine sahiptir. Kedi severlerin ilgisini çeken bir cins olup yoğun kürkleri ve yuvarlak yüz yapısıyla oldukça sevimli görünürler.
İran kedileri diğer hareketli kedilerin aksine oldukça sakin bir yapıdadır. Hareketli, hoplayan ve zıplayan, özgür bir şekilde koşturan bir kedinin aksine mükemmel bir arkadaş olup sahiplerini rahatsız etmezler. Zeki olup oyun oynamayı sevmelerinin yanı sıra meraklı değildirler.
Kendilerini sahiplerine adamış olan İran kedileri ilgi ve şefkat görmekten çok hoşlanırlar. İran kedileri sevilerek tüylerinin okşanmasından ve kucağa alınmaktan oldukça mutlu olurlar.
Kalın bacakları bulunan İran kedilerinin kısa boyunları, geniş omuzları ve uzun, kalın kürkleri bulunur. Çeşitli desenlerde ve geniş bir renk yelpazesine sahip olan İran kedisi için mutlaka günlük bakım rutinlerinin aksatılmadan uygulanması önemlidir.
Uysal bir yapıları bulunan İran kedilerinin sessiz ortamlar hoşuna gider ve zaman zaman ev içerisinde yalnız kalmaktan hoşlanırlar.
İran kedilerinin ne zaman ve nerede ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte en eski kedi ırklarından biridir. İran kedileri uzun yıllar popüler bir ırk olup kedi severler tarafından yoğun bir talep görmüşlerdir. Uzun ve kalın tüyleri, sevimli yüz ifadeleri, sahiplerine huzur vermesinden dolayı da günümüzde de sevilen bir ırk olma özelliği taşırlar. Türkiye’ de dâhil olmak üzere tüm dünya üzerinde ihracı yapılan bir kedi ırkıdır.
İran kedilerinin diğer kedi ırklarına göre kafaları nispeten büyük olup geniş bir ağızları bulunur ve burunları kısa bir görünümdedir.
Orta ve büyük vücut yapısına sahip olan İran kedilerinin sağlıklı olanları 3-5 kg civarındadır. Sırtları düz olmayıp yukarı doğru eğimli bir yapıdadır. Bacakları kalın ve kısa olup gözleri yuvarlak, burunları kısadır.
İran kedi ırkının kulakları dışa doğru eğimli ve kafasına oranla küçüktür. Kulaklar taban kısımda geniş, uçlara doğru sivri bir görünümdedir
Göz rengi olarak altın, kahverengi ve üzüm rengi olan İran kedilerinin gözleri orta boy ve yuvarlak bir yapıya sahiptir.
İran kedileri ırkları itibariyle bacak kasları yoğun, kısa ve kalın bir görünüme sahiptir. Patileri ise yuvarlak ve büyüktür.
Kuyrukları en az 5 cm uzunluğunda olan İran kedilerinin kuyrukları kısa olup yoğun kürkleri bulunur.
Tüm kedi cinslerine göre İran kedilerinin tüyleri oldukça yoğun olup en tüylü kedi cinsleri arasındadır. Bu nedenle günlük tüy bakımına ihtiyaç duyabilirler. Tüylerin bakımları kolaydır ve mevsim koşullarına dayanıklıdır.
İran kedilerinin oldukça geniş bir renk yelpazesine sahip olması ve renklerinin doygun olması düzenli bakımlarından kaynaklıdır. Renkleri genel olarak siyah, gri, krem, mavi, altın gibi renklerde olup gölgeli ve noktalı olmak üzere farklı desenlere sahiptir.
Kedilerin tümünün düzenli bir şekilde beslenmeleri gerektiği gibi İran kedilerin de düzenli bir beslenme programı olması önem taşır. Düzenli beslenmeleri hem sağlıklı yaşamalarına hem de safkan özelliklerini sergilemesine yardımcı olur. 6 aylıktan olgunlaşma dönemlerine kadar günde 2 kere beslenmeleri önemli olup obeziteye karşı beslenmeleri özel oluşturulmalıdır.
İran kedilerinin yüzlerinin düz olması kuru mama yemelerini zorlaştırabileceğinden bol su tüketmeleri önerilir. Mama kapları tercih edilirken geniş ve alçak tabanlı tabaklar seçilmelidir. İran kedilerinin çiğneme sorunları ve kaliteli beslenmeleri göz önünde bulundurularak Proplan, Purina ve Royal Canin kedi maması markaları tercih edilmelidir.
Kedilerde verilen eğitimin başarılı olması için mutlaka erken yaşlarda başlanması önem taşır. İran kedilerinde de durum aynı olup düzenli ve sistemsel bir eğitim programı tercih edilmelidir. Eğitim sırasında ödül mamaları işe yarayabilir ve sabırlı davranılması gereklidir.
Soylu ve melez kedilerin yaşamları boyunca birçok sağlık sorunu oluşabilmektedir. Özellikle İran kedilerinde yüz yapılarının düz olmasından dolayı birçok farklı sağlık sorunu oluşabilmesi söz konusu olabilir.
Burun deliklerinin dar olması solunum zorluğu ve nefes almada güçlük yaşanmasına neden olabilir. Göz kapaklarının içeri doğru kıvrılması tahriş oluşturabilir ve ameliyat gerekli olabilir. Göz hastalıklarına karşı meyilli olan İran kedilerinde böbrek rahatsızlıkları da farklı semptomlarla kendini gösterebilir.
Kalp duvarının kalınlaşması karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alıp teşhis edilmesi oldukça zordur ve ani ölümlere neden olabilir. Saç kırana yatkınlık bulunur. Yoğun tüylü bir yapıya sahip olmasından dolayı tüy yumağı, kaşıntı ve kızarıklık görülme ihtimalleri yüksek olup mutlaka düzenli taranmaları önem taşır.
Her kedide olduğu gibi İran kedilerinde de eğitim sıralarında yumuşak ve şefkatli davranmak önem taşır. Komutlara verilen tepkileri ölçülmelidir ve ona göre hareket edilmelidir. Sevgi isteyen İran kedilerine mutlaka samimi davranmak gereklidir.
İran kedisinin ömrü 10-15 yıldır. İran kedilerinin ırkından dolayı sağlık sorunları görülebilmesi yüksek olmasından dolayı düzenli kontrolleri olursa maksimum 15 yıl yaşayabilirler.
İran kedileri genetik olarak bazı sağlık sorunları yaşayabilirler. En sık görülen sağlık sorunları; • Kalp yetmezliği, • Kaşıntı, kızarıklık, • Solunum sorunları • Zor doğum • Böbrek yetmezliğine bağlı sorunlardır.
İran kedilerinde ilk çiftleşme belirtileri 6 ve 8. Ay da başlayıp erkekler eylül ve mart ayları arasında çiftleşmeye hazırdır.
İran kedilerinin 58-65 gün süren bir doğum süreci bulunurken genel olarak 3-5 yavru dünyaya getirirler.
İran kedisi yoğun tüyleri itibariyle olduğundan büyük görünür. Genel olarak sağlıklı bir kedide 3-7 kg ağırlık gözlemlenirken uzunlukları 20-38 cm’dir
İran kedileri obeziteye karşı mutlaka sağlıklı ve dengeli beslenmelidirler. Protein deposu olan ve zengin içeriklere sahip özel mamalarla beslenilmesi gereklidir.
Uzun tüylü olan İran kedileri özel mamalarla beslenmelidir ve kilo sorununa meyilli olmalarından dolayı beslenme programları özel olmalıdır. 4 aylık olduktan sonra haşlanmış yiyeceklerin içerisine protein olması için tavuk eklenebilir.
İran kedilerinin göz ve cilt hastalıklarına karşı meyilli olmasından dolayı bakımı özenli yapılmalıdır. Günlük bakım rutinleri bulunan İran kedilerinin sağlık sorunları yaşaması engellenebilir.
Bakımları en zor olan kedi cinslerinden biri İran kedisi iken düzenli taranmaları halinde tüy dökmeleri azalabilir.
Piyasada yoğun ilgi gören İran kedilerinin yavrularının fiyatı 1000 ila 3000 TL arası değişiklik göstermektedir. Kedilerin satın alınması yerine sahiplenilmesi önemli olup sağlıklı kedilerin alınması önerilir.